Yıl 2018, bir sonbahar günü. Konservatuvardan arkadaşım Erhan Can Dereçiçek ile konuşuyoruz. Erhan henüz mezun olmamış; birlikte okulda buluşup saatlerce keman çalıştığımız günler... Her konuşmamızda olduğu gibi yine ne yapabileceğimiz hakkında sohbet ediyoruz. Yaşadığımız, eğitim aldığımız şehirde mesleğimizle ilgili bir adım atmak istiyoruz. “Orkestra kuralım,” diyor, “Oda müziği yapmak lazım,” diyorum. Sempozyum mu düzenlesek, dergi mi çıkarsak? Ben yaşça büyük olduğum için aslında hepsini denemişim. 2008 yılında aylarca uğraşıp bir dergi hazırlamış ama bastıramamışım; 2011 yılında bir oda müziği grubu kurmayı denemişim; 2013 yılında düzenlenen Orhan Nuri Göktürk Fagot Yarışması’nda yürütücü olarak görev almışım; 2014 yılında binbir zorlukla kurduğumuz Bursa Ensemble ile üç konser vermişim.. Bir şey yapmak istiyoruz. Bir şey yapmak gerektiğine inanıyoruz! O günlerde aklımda, Kuvayımilliye (Farsça kurala göre türetilen söz öbekleri bitişik yazılır) fikri dolaşıyor. Bir topluluk oluşturmayı teklif ediyorum Erhan’a. Bursa’da, üniversite çatısı altında müzik eğitimi veren iki birim var: Eğitim Fakültesi Müzik Eğitimi Anabilim Dalı ve Devlet Konservatuvarı. Ayrıca şehirde bir de güzel sanatlar lisesi mevcut: Zeki Müren Güzel Sanatlar Lisesi. Üç kurumda da keman eğitimi alan onlarca öğrenci var. Bu üç kurumda okuyan öğrencileri bir araya getirme fikri geliyor aklımıza. Hemen orada isim olasılıklarını tartışmaya başlıyoruz: Bursa’nın Kemanları, Şehrin Kemancıları, Bursa Keman Topluluğu... Cihat Aşkın hocamı arayıp anlatıyorum bu fikri. “Şehrin Kemanları” ismini koymamızı öneriyor hoca ve topluluğu kuruyoruz. Telefonu kapattıktan sonra logoyu tasarlıyoruz, ilk konseri nasıl yapacağımıza karar veriyoruz, duyuru metnini yazıyoruz ve her şey üç saat içinde tamamlanıyor. İşte “Şehrin Kemanları” böyle kuruldu; iki delikanlının bir deli fikri olarak.. Bursa’da müzik eğitimi veren kurumlarda öğrenci ve en az üç yıl keman eğitimi almış olma şartını koyduk. Tam yirmi yedi kişi başvurdu. Adayların gönderdikleri videoları izleyerek on dört kişiyi belirledik ve ilk konseri 3 Mart 2019 tarihinde Uğur Mumcu Sahnesi’nde gerçekleştirdik. Ben ve Erhan’la birlikte on altı kişiden oluşan dört partili bir keman topluluğu çıktı ortaya. Piyano (Mert Bozdemir) ve perküsyon (Batın Çakal) desteğiyle birlikte Chopin, Mozart, Lully, Paganini, Tanyerli, Satie ve Kreisler’in eserleriyle açtık perdeyi. O kadar çok kişi destek oldu ki.. Nilüfer Belediyesi ve dönemin belediye başkanı Mustafa Bozbey, sahneyi ve prova yaptığımız belediye kurs merkezini ücretsiz olarak verdiler. Dostum, fotoğraf sanatçısı Onur Yurtsever konserin kaydını ve topluluk üyelerinin fotoğraflarını karşılıksız çekti. İlk toplulukta altı konservatuvar öğrencisi (lise ve lisans), üç Müzik Öğretmenliği ABD öğrencisi (lisans) ve üç güzel sanatlar lisesi öğrencisi vardı. Birbirini daha önce hiç görmemiş, birlikte konser verme olasılığı olmayan bu parıl parıl öğrenciler sahnede tek yürek oldular adeta. Konserin belki de en güzel anı, son eserden sonra yan yana durup selam verdikleri sahneydi.. 2019’un Mart ayında gerçekleştirdiğimiz ilk konserden bir yıl sonra, bu sefer solistlik seçmeleri yaptık. Başvuran otuz iki adaydan sekiz solist seçtik ve 2020 Nisan ayında ikinci konserimizin duyurusunu yaptık. Ne yazık ki ikinci konser, dünya genelinde yaşanan Covid salgını neticesinde açıklanan pandemi koşulları ve yasakları nedeniyle iptal edildi. Pandemi biter bitmez yeniden sıvadık kolları. Üçüncü Şehrin Kemanları etkinliği yalnızca konserden ibaret olmamalıydı. 2019 yılında tanıştığım, dünyaca ünlü pedagog ve keman sanatçısı İldikó Moog’u davet ettik. 2022 yılı Mart ayında, beş gün sürecek bir masterclass düzenlemeyi, bu kez yalnızca Bursa’dan değil ülke çapından öğrenci kabul etmeyi ve beş günün sonunda bir konser vererek etkinliği sonlandırmayı planladık. Elliye yakın başvuru arasından on iki öğrenci seçtik ve İldikó Moog ile dört gün boyunca ikişer kez olmak üzere ders yaptı katılımcılar. Bu derslere Şenol Aydın, Şeniz Serter ve Gülen Ege Serter gözlemci olarak eşlik ettiler. Etkinliğin ikinci gününde İldikó Moog, ben, Gülen, Şeniz ve Şenol hocalarla bir Akademi Konseri yaptık. Bartók, Ysaÿe, Wieniawski gibi bestecilerin eserlerini seslendirdik. Beşinci gün ise önce öğrenciler solo performans sergiledi, ardından hocaların da katılımıyla Kreisler’in Liebesleid eserinin benim tarafımdan yapılan uyarlamasını hep birlikte çaldık. Bu masterclassı yine Nilüfer Belediyesi çatısı altında; Şevket İlhan, Mesut Çaşka, Özkan Çavuşoğlu, Birsen Akçay, Ali Akçay, Muzaffer Kahyaoğlu, Ahmet Ali Çakır gibi isimlerin destekleri ve yardımlarıyla yapabildik. Akademi üyesi olan Şenol, Şeniz ve Gülen hocalar, fikrin ortaya çıktığı ilk andan itibaren sürecin her anında yanımızda oldular. Arkadaşım, piyanist Çağdaş Özkan son konserde müthiş tuşesiyle öğrencilere eşlik etti. İldikó Moog’un varlığı ise tarifsizdi. Yıllarca dünyanın dört bir yanında konserler vermiş, Avrupa’nın önde gelen orkestralarında başkemancılık yapmış, yetmiş altı yaşındaki bu büyük isim hiçbir beklentisi olmadan Bursa’ya gelerek gücünün ve bilgisinin tamamını bizlerle canıgönülden paylaştı. Yukarıda detay vererek sizleri yormamaya çalıştığım Şehrin Kemanları hikâyesi kısaca böyle. Gerçekleştirdiğimiz etkinliklerin hepsi ücretsizdi. Katılan öğrenciler herhangi bir ücret ödemediler, kimse bu etkinliklerden para kazanmadı. Kimse böyle bir konunun sözünü dahi etmedi! Neden böyle bir şey yaptığımızı soranlar olmadı değil. Ücretsiz konserler, karşılıksız dersler, bilâbedel katılımlar... Biz, Mustafa Kemal Atatürk’ün ülkeyi kurtarırken ve kurarken yaptığı gibi bölgesel örgütlenme metodunu uygulamak istedik. Yaptık da. Eksikleriyle, aksaklıklarıyla da olsa yaptık! Öğrencilik yıllarımızda, yan odamızda keman çalan, birlikte aynı rahleyi paylaştığımız, on yıl boyunca aynı sınıfta ders aldığımız, konserleri yan yana dinlediğimiz, aynı kampüste günlerimizi geçirip aynı yemekhanede yemek yediğimiz arkadaşlarımızla bir araya gelmenin, birlikte müzik yapmanın başka yolu olmadı hiç. Öğretmenlerimizin kıskanç ve kendini beğenmiş tutumları içimize işledi. Bizim için, ders yaptığımız sınıftaki öğrencilerin dışındaki herkes, her arkadaşımız rakibimizdi. Öyle tatlı bir rekabet gelmesin aklınıza; son derece dışlayıcı, zaman zaman narsizme varan bir tutumdu bu. Konservatuvar ve güzel sanatlar lisesi öğrencileri —en azından benim öğrencilik yıllarımda— birbirine adeta düşmandı. Biz, konservatuvarlılar olarak onları beğenmez; onlar, güzel sanatlar liseliler olarak yanımıza yanaşmazlardı. Şehirde düzenlenen bir konserde aynı sırada oturmayı bile çok görürdük birbirimize. Şehrin Kemanları bir Kuvayımilliye hareketiydi, hâlâ da öyle. Bu oluşumda yer alan, oluşumun ruhunu ve anlayışını benimseyen her kemancının, meslek hayatının bir yerinde buna benzer bir hareketin kurucusu olmasını istedim. Bursa’dan mezun olmuş, Erzincan’da öğretmenlik yapan bir Şehrin Kemanları üyesi aynı oluşumu aynı isimle Erzincan’da yapabilir. Antalya’da opera orkestrasında çalışan bir kemancı, benzer bir oluşumu başka bir isimle hayata geçirebilir. İstanbul’daki bir konservatuvar öğretmeni, aynı inançla yaşadığı şehirdeki öğrencileri bir araya getirebilir. Tıpkı yüz yıl önce İzmir’de, Antep’te, Urfa’da olduğu gibi.. Şehrin Kemanları, bir isim ya da iki kez düzenlenen etkinliklerden ibaret bir topluluk değildir. Şehrin Kemanları bir davranış biçimidir; bağımsız düşüncenin ürünüdür. Fikir, ülkenin kurucularının fikridir. Amacı ülkemizin sanat ve eğitim yaşamına katkı sağlamaktır. Şehrin Kemanları, bu ruha sahip herkesin kolaylıkla sahiplenebileceği bir hayat görüşüdür. Biz mi? Bizler, bu günü miras olarak devralan ve miras bırakılana sahip çıkmaya çalışan bir avuç gönüllüyüz... 11 Haziran 2025, saat 21:00